MPSC मुलाखतीतील प्रश्न : अशी कोणती प्राणी(मादा)आहे जी दर 30 दिवसांनी पिल्लास देते ज’न्म, आणि नरांसोबत राहून पूर्ण आयुष्यभ राहत असते प्रे’ग्नं’ट….

जगातील प्रत्येक सस्तन प्राण्यांचे ग-र्भधा’र’णेचे वेगवेगळे नियम आहेत. जेथे माणूस 9 महिन्यांपर्यंत आपल्या मुलाला आपल्या ग-र्भा’त ठेवतो, बर्‍याच प्राण्यांमध्ये ही वेळ वेगवेगळी आहे. पण जगात असा एक प्राणी आहे, जो आयुष्यभर प्रे’ग्नं’ट राहत असतो.

होय, मुलाला जन्म देण्यापूर्वीच, हा प्राणी पुन्हा प्रे’ग्नं’ट होतो आणि दर 30 दिवसांनी बा’ळ ज’न्माला घालू शकतो. कांगारू प्र’जा’तींमध्ये येणारा वॉल्बीज हा प्राणी वि’चित्र ग-रो’द’रपणासाठी प्रसिद्ध आहे. या प्र’जा’तीची मादी आयुष्यभर ग-र्भव’ती राहत असते. तसेच, मुलाला जन्म देण्याच्या दोन किंवा तीन दिवस आधी ती पुन्हा ग-र्भव’ती होते.

व्हॉल्बी आणि कांगारूंच्या ग-रोदर’पणात एकच फरक आहे की मुलाला ज’न्म दिल्यानंतर दोन किंवा तीन दिवसानंतर कांगारू दुसऱ्यांदा ग-र्भव’ती होते, तर व्हॉल्बी आपल्या बा’ळाला ज’न्म देण्यापूर्वीच दुसऱ्यांदा प्रे’ग्नं’ट होते. वॉल्बी हा एकमेव प्राणी आहे जो संपूर्ण आयुष्याभर ग-र्भव’ती राहतो.

सर्वात महत्वाची गोष्ट म्हणजे ग-र्भधा’रणे’द’रम्यानही हा प्राणी आपल्या मुलांना आहार देत राहतो. व्हॉल्बी हे कांगारू जातीचा प्राणी असल्याचे सांगितले जाते. मेलबर्न विद्यापीठातील संशोधकांनी आणि बर्लिनच्या लेबनीज संस्थेत संशोधन करून लोकांना व्हॉल्बीबद्दल सांगितले आहे.

हा प्राणी दर 30 दिवसांनी बा’ळास ज’न्म देऊ शकतो. तसेच, मुलाच्या ज’न्मापूर्वी हा प्राणी पुन्हा प्रे-ग्नं’ट होतो. आपण देखील असा विचार करू शकता की हे कसे शक्य आहे? पण खरोखर घडते. यामागील कारण म्हणजे वोल्बीच्या ग’र्भाश’याची रचना आहे.

खरे तर, व्हॉल्बीच्या पोटात दोन ग’र्भाश’य असतात. कांगारूंमध्येही अशीच घटना घडते. त्यांच्याकडे दोन ग’र्भाश’यासह दोन अं’डाशय देखील असतात. अशा परिस्थितीत या ग’र्भाश’याचा उपयोग करून हे दोनदा ग’र्भव’ती होतात.

जेव्हा मादी वॉल्बीला असे वाटते की ती कधीही मूल देणार आहे, तेव्हा ती आणखी एक ग’र्भ तयार करण्यास सुरवात करते. आयुष्यभर त्यांच्या पोटात बाळ असू शकते. जेव्हा या ग’रोद’र नसतात असा एक सेकंद देखील नसतो. वॉल्बी आणि कांगारूची ग-रोदर’पणाची सवय जवळजवळ एकसारखीच आहे.

दोघांनाही दोन ग’र्भाश’य आणि अं’डाशय आहेत. फरक एवढाच आहे की कांगारू जन्म दिल्यानंतर दोन ते तीन दिवसांनी ग-र्भव’ती राहतात, तर वॉल्बी त्या आधीच प्रे’ग्नंट होते. संशोधकांनी 10 वॉल्बीजवर संशोधन केले आहे. या काळात त्यांना आढळले की बाळाचा ज’न्म होताच दुसऱ्या बाळाचा ग-र्भाश’यात विकास होणे सुरू होते.

या प्रक्रियेस भ्रुण डायपॉज असे म्हणतात. वॉल्बीच्या ग’रोदर’पणाची आणखी एक रोचक गोष्ट म्हणजे ती तिच्या ग-र्भाश’यात ती दुसर्‍या मुलाचा ज’न्म थांबवू शकते. पहिल्या मुलाची हालचाल सुरू होईपर्यंत तिने दुसर्‍या मुलाचा ज’न्म थांबवत असते.

वॉल्बी हा दिसायला जरी गायी हरीण ह्यांच्यासारखा असला तरी तो साहित्यात एक मजेदार प्राणी म्हणून गणला गेला. खिशामध्ये पाडस ठेवून उड्या मारीत जाणारे त्याचे मजेदार रूप पाहून खरच हसू येते. असा हा गाय किंवा घोड्यासारखा, माणसासारखा उभा राहणारा, आणि शेपटी म्हणजे पाचवा पाय असणारा प्राणी आहे.

हा प्राणी थोडासा घोडा किंवा गाढवासारखा दिसणारा आहे. आणि तो शाकाहारी असून गायी सारखा रवंथ करतो. त्याचे दात गवतातील सिलिकॉनमुळे पडतात आणि परत उगवतात. त्यामुळे यांना आयुष्यभर दात येत राहतात जे फक्त हत्तीच्या बाबतीत घडते.